ELISABETH EYBERS (AAN PROF. HELIZE VAN VUUREN)


Elisabeth Eybers
(Vir prof Helize van Vuuren*, ontvanger van die 2010 Elisabeth Eybers-studiebeurs)

dit was makliker
om as dogter en digter
die kollig te vermy

maar ag wat ’n slag
toe jou seun heengaan
en die lewe sy bordjies
om jou raam

ál waarop jy kon staan –

’n geslypte loopraam
wat soos ’n diamant
in een hand pas
en die dood en lewe
wat die ander was


*Helize van Vuuren is professor in Afrikaanse & Nederlandse letterkunde aan die Nelson Mandela Metropolitaanse Universiteit (NMMU).

©2010 Selwyn Milborrow

Huldeblyk: 3 Desember 2008. Bij het maken van strafwerk ontdekte Elisabeth Eybers dat ze kon dichten. Dat bleef ze doen tot haar negentigste. Zaterdag overleed ze, 92 jaar oud. Het begon allemaal met strafwerk. Lionel Bennet, leraar Engels in het Zuid-Afrikaanse dorpje Schweizer-Reneke, liet zijn klas bij wijze van strafwerk altijd een gedicht schrijven. Zo kwam het dat een van zijn leerlingen, Elisabeth Eybers, op veertienjarige leeftijd ontdekte dat ze kon dichten. Ze debuteerde jong, in 1936, met de bundel Belydenis in die skemering, drie jaar later gevolgd door Die stil avontuur. Intussen was ze letteren gaan studeren in Johannesburg. Daarna werkte ze een tijd als journalist. Ze trouwde, kreeg drie dochters en een zoon. Aan het eind van de jaren vijftig kwam het tot een echtscheiding. Eybers besloot in Amsterdam een nieuw leven te beginnen. Gemakkelijk ging dat niet. Er volgden jaren van verdriet, eenzaamheid en heimwee – in een tijd waarin er weinig waardering bestond voor Zuid-Afrika en het apartheidsregime. Eybers bleef dichten, in het Afrikaans. Haar bundels bleven zowel in Zuid-Afrika als in Nederland verschijnen.

In de loop der jaren begon ze bij de Nederlandse literatuur te horen, zoals blijkt uit de toekenning van de Herman Gorterprijs (1974), de Constantijn Huygensprijs (1978) en, na een speciaal voor haar gemaakte statutenwijziging, in 1991 de P.C. Hooftprijs. Ze was toen 75 jaar oud. Haar Versamelde gedigte verschenen, 600 verzen in totaal. Zij zal zelf ook niet hebben gedacht dat er nog zes bundels zouden volgen, met nog eens 250 verzen. Tot haar negentigste is Eybers blijven dichten. Elisabeth Eybers is op 92 overleden.

Hierdie gedig is ook op LitNet se webtuiste te lees. Kliek op: http://www.litnet.co.za/ kliek op nuwe skryfwerk.

No comments:

Post a Comment